Kreis Hohensalza

Coordinates: 52°47′57″N 18°15′22″E / 52.7993°N 18.2562°E / 52.7993; 18.2562
From Wikipedia, the free encyclopedia
Location of Kreis Hohensalza (1910)

Kreis Hohensalza ([ˌhoːənˈzalt͡sa]) was one of many Kreise (districts) in the northern administrative region of Bromberg, in the Prussian province of Posen from 1815 to 1919. Its capital was Hohensalza (Inowrocław).

History[edit]

Kreis Hohensalza, known as Kreis Inowrazlaw until 1904, was a Kreis (district) in the northern administrative region of Bromberg, in the Prussian province of Posen. It was located within the Bromberg Government Region, first in the Grand Duchy of Posen (1815-1848, in personal union with Prussia) and then in the Prussian Province of Posen (1848-1919). On January 18, 1871, the Kreis, along with all of Prussia, became part of Germany. Kreis Hohensalza was part of the military command (German: Bezirkskommando) at Hohensalza (Inowrocław). The main regional court (German: Landgericht) was in Bromberg (Bydgoszcz), with a magistrate's court (German: Amtsgericht) in the capital city Hohensalza (Inowrocław).[1]

On 1 July 1886 southern areas of the district were separated and became part of the new Kreis Strelno. The capital city, formerly known as Inowrazlaw, was renamed Hohensalza on 5 December 1904, and the county name also changed by default. In the course of the Greater Poland uprising in 1919, the southern part of the district came under Polish control, while the northern part with Argenau (Gniewkowo) remained under German control. Following the Treaty of Versailles in July 1919, Germany also ceded the northern part of the district to Poland between 17 January and 4 February 1920. The territory then became part of the Second Polish Republic.

During World War II, the territory of the former Kreis was annexed by Nazi Germany and Landkreis Hohensalza (Wartheland) was established, which existed from 1939 to 1945.

Demographics[edit]

The district had a Polish majority population, with a significant German minority.

Ethnolinguistic structure of Kreis Hohensalza [2]
Year Population German Polish / Bilingual / Other
1905 74,716 27,035 36.2% 47,681 63.8%
1910 77,294 28,394 36.7% 48,900 63.3%

Standesämter[edit]

Standesamt is the German name of the local/municipal civil registration offices which were established in October 1874 soon after the German Empire was formed. Births, marriages and deaths were recorded. Previously, only duplicate copies of church records were used. By 1905, Kreis Hohensalza had the following 15 offices for rural residents:[1]

The standesämter districts of Kreis Hohensalza, Provinz Posen, Prussia/Germany
Standesamt Polish Name
Amsee Janikowo
Argenau Gniewkowo
Dziennitz Dziennice
Gniewkowitz Gniewkówiec
Groß Morin Murzynno
Groß Wodek Osiek Wielki
Hohensalza Inowrocław
Lojewo Łojewo
Lonzyn Łążyn
Luisenfelde Dąbrowa Biskupia
Ostwehr Konary
Penchowo Pęchowo
Roneck Rojewo
Schadlowitz Szadłowice
Schöngrund Szpital

Amsee district was created in 1887 from Hohensalza district. Dziennitz district was created in 1890 from Lojewo district, Ostwehr district was created from Lojewo and Luisenfelde districts, and Schöngrund district was created from Gross Morin and Luisenfelde districts. Roneck district was created in 1905 from Argenau and Gross Wodek districts. In addition, the following cities were separate districts for urban residents: Hohensalza, Argenau.

List of communities[edit]

Communities Polish Name Standesamt
Amsee Janikowo Amsee
Groß Koluda Kołuda Wielka Amsee
Klein Koluda Kołuda Mała Amsee
Michalinowo Michalinowo Amsee
Ostrowo Ostrowo Amsee
Schellstein Sielec Amsee
Sieczkowice Sieczkowice Amsee
Wengierce Węgierce Amsee
Wiesenfelde Gebnia Amsee
Bärenberg Leśnictwo Niedźwiadki Argenau
Bombolin Bąbolin Argenau
Buczkowo Buczkowo Argenau
Dombken Dąblin Argenau
Eichthal Argenau
Fahnenberg[note 1] Chorągiewka Argenau
Großendorf Argenau
Jakobskrug Suche Piaski Argenau
Kunkel Małe Jarki Argenau
Lipie Lipie Argenau
Ludwigsruh Chrząstowo Argenau
Michalowo Michałowo Argenau
Ostrowo Ostrowo Argenau
Perkowo Perkowo Argenau
Ruhheide Argenau
Schirpitz Kolonie Cierpiszewo Argenau
Seedorf Zajezierze Argenau
Suchatowko [Polnisch] Suchatówka Zajezierze Argenau
Truszczysna Truszczyzna Argenau
Unterwalde Podlesie Argenau
Waldow Perkowo Górne Argenau
Wielowies Wielowieś Argenau
Wierschoslawitz Wierzchosławice Argenau
Zadrosch Argenau
Balzweiler Balczewo Dziennitz
Dziennitz Dziennice Dziennitz
Jaronty Jaronty Dziennitz
Komaszyce Komaszyce Dziennitz
Martinsau Marcinkowo Dziennitz
Plawinek Pławinek Dziennitz
Schönwiese Niemojewo Dziennitz
Trzask Trzaski Dziennitz
Turzany Turzany Dziennitz
Broniewo Broniewo Gniewkowitz
Dobrogoschütz Dobrogościce Gniewkowitz
Gniewkowitz Gniewkówiec Gniewkowitz
Groß Werdershausen Bronimierz Wielki Gniewkowitz
Güldenhof Złotniki Kujawskie Gniewkowitz
Jordanowo Jordanowo Gniewkowitz
Jordanowo Hauland Gniewkowitz
Kaisertreu Dźwierzchno Gniewkowitz
Klein Werdershausen Bronimierz Mały Gniewkowitz
Kobelniki Kobelniki Gniewkowitz
Krenzoly Krężoły Gniewkowitz
Leszcz Leszcze Gniewkowitz
Mierzwin Mierzwin Gniewkowitz
Milchhof Karczówka Gniewkowitz
Nischwitz Niszczewice Gniewkowitz
Rucewo Rucewo Gniewkowitz
Tannhofen Tarkowo Górne Gniewkowitz
Tannhofen [Hauland] Tarkowo Dolne Gniewkowitz
Tupadly Tupadły Gniewkowitz
Woydahl Wojdal Gniewkowitz
Alt Grabia Stare Grabie Groß Morin
Branno Branno Groß Morin
Dembiniek Dębiniec Groß Morin
Ernsthausen Bystronowice Klepary Groß Morin
Groß Morin Murzynno Groß Morin
Kawentschin Kawęczyn Groß Morin
Kijewo Kijewo Groß Morin
Klein Morin Murzynko Groß Morin
Klein Opok Opoczki Groß Morin
Klepary Klepary Groß Morin
Kopcowko Groß Morin
Markowo Markowo Groß Morin
Neudorf Żyrosławice Groß Morin
Osniszewko Ośniszczewko Groß Morin
Osniszewo Ośniszczewo Groß Morin
Reichsmark Gęzewo Groß Morin
Warin Warzyn Groß Morin
Wierzbiczany Wierzbiczany Groß Morin
Wygoda Groß Morin
Altendorf Stara Wieś Groß Wodek
Bismarckstreu Glinki Groß Wodek
Erika Magdaleniec Groß Wodek
Getau [Forsthaus] Gajtowo Groß Wodek
Grätz [Forsthaus] Grodzyna Groß Wodek
Groß Wodek Osiek Wielki Groß Wodek
Grünfließ Leśnictwo Zielona Groß Wodek
Grünkirch Rojewice Groß Wodek
Grüntal Glinno Wielkie Groß Wodek
Grünweiler Zawiszyn Groß Wodek
Jarken Jarki Groß Wodek
Jesuiterbruch Jezuicka Struga Groß Wodek
Kienberg Chojnaty Groß Wodek
Klein Wodek Osieczek Groß Wodek
Steinfurt Bród Kamienny Groß Wodek
Waldeshausen Jurek Groß Wodek
Weißenberg Groß Wodek
Wodek Osiek Groß Wodek
Wodek [Forsthaus] Jarzębiec Groß Wodek
Balino Balin Hohensalza
Batkowo Batkowo Hohensalza
Cieslin Cieślin Hohensalza
Daheim Dalkowo Hohensalza
Dziarnowo Dziarnowo Hohensalza
Friedrichsfelde Marulewy Hohensalza
Gnoyno Gnojno Hohensalza
Gorschen Gorzany Hohensalza
Jazewo Jacewo Hohensalza
Königgrätz Miechowiczki Hohensalza
Koscielec Kościelec Hohensalza
Kruschlewitz Kruśliwiec Hohensalza
Leschütz Leszczyce Hohensalza
Milchhöfen Miechowice Hohensalza
Mimowola Mimowola Hohensalza
Montwy Mątwy Hohensalza
Olschewitz Olszewice Hohensalza
Orlowo Orłowo Hohensalza
Popowitz Popowice Hohensalza
Radlowek Radłówek Hohensalza
Ritschersewko Rycerzewko Hohensalza
Rombino Rąbin Hohensalza
Rübenau Kłopot Hohensalza
Rycerzewo Rycerzewo Hohensalza
Slabencin Sławęcin Hohensalza
Slabencinek Sławęcinek Hohensalza
Soykowo Sójkowo Hohensalza
Szymborze Szymborze Hohensalza
Thomaberg Mikorzyn Hohensalza
Dulsk Dulsk Lojewo
Gora Góra Lojewo
Karczyn Karczyn Lojewo
Königswerder Lojewo
Lojewo Łojewo Lojewo
Lonkocin Łąkocin Lojewo
Scharley Szarlej Lojewo
Scharley gaj Arturowo Lojewo
Scharley Ostrow Ostrowo Krzyckie Lojewo
Sikorowo Sikorowo Lojewo
Witowy Witowy Lojewo
Borkowo Borkowo Lonzyn
Budziaki Budziaki Lonzyn
Helenowo Helenowo Lonzyn
Jakschitz Jaksice Lonzyn
Klein Jakschitz Jaksiczki Lonzyn
Lischkowo Liszkowo Lonzyn
Lischkowo wola Wola Liszkowska Lonzyn
Lonzyn[note 2] Łążyn Lonzyn
Oporowek Oporówek Lonzyn
Plawin Pławin Lonzyn
Podgaj Podgaj Lonzyn
Popowitzki Popowiczki Lonzyn
Römershof Łącko Lonzyn
Strzemkowo Strzemkowo Lonzyn
Tuczno Tuczno Lonzyn
Wibrannowo Wybranowo Lonzyn
Bonkowo Bądkowo Luisenfelde
Brudnia Brudnia Luisenfelde
Chrostowo Chróstowo Luisenfelde
Elsenheim Wilkostowo Luisenfelde
Groß Opok Opoki Luisenfelde
Kleinwiese Chlewiska Luisenfelde
Luisenfelde Dąbrowa Biskupia Luisenfelde
Neuhof Nowy Dwór Luisenfelde
Przybyslaw Przybysław Luisenfelde
Reinau Rejna Luisenfelde
Schönau Wola Stanomińska Luisenfelde
Standau Stanomin Luisenfelde
Treumark Mleczkowo Luisenfelde
Walentinowo Walentynowo Luisenfelde
Zduny Zduny Luisenfelde
Dziewa Dziewa Ostwehr
Freitagsheim Pieranie Ostwehr
Gloykowo Głojkowo Ostwehr
Ostwehr Konary Ostwehr
Pieczysk Pieczyska Ostwehr
Radewitz Radojewice Ostwehr
Sobiesiernie Sobiesiernie Ostwehr
Bendzitowko Będzitówek Penchowo
Bendzitowo Będzitowo Penchowo
Brühlsdorf (Adlig) Prądocin [Szlacheckie] Penchowo
Dombrowken Dąbrówka Kujawska Penchowo
Friedrichskron Krążkowo Penchowo
Ignacewo Ignacewo Penchowo
Jakobsdorf Jakubowo Penchowo
Johannisthal Januszkowo Penchowo
Julianowo Julianowo Penchowo
Karolinenhain Penchowo
Liebensee Lisewo Kościelne Penchowo
Lissewko Lisewek Penchowo
Minutsdorf Dziemionna Penchowo
Mochellek Mochelek Penchowo
Mochellek Hauland Penchowo
Netzfeld Kolankowo Penchowo
Palczyn Palczyn Penchowo
Penchowo Pęchowo Penchowo
Rucewko Rucewko Penchowo
Bergbruch Liszkowice Roneck
Czyste Czyste Roneck
Johannisdorf Leśnianki Roneck
Kaczkowo Kaczkowo Roneck
Kempa Kępa Kujawska Roneck
Lukaschewo Łukaszewo Roneck
Neulinden Jurańcice Roneck
Oberwalde Godzięba Roneck
Plonkhöfen Płonkówko Roneck
Plonkowo Płonkowo Roneck
Roneck Rojewo Roneck
Sanddorf Jaszczołtowo Roneck
Sciborze Ściborze Roneck
Topola Topola Roneck
Waldesruh Dąbie Roneck
Zelechlin Żelechlin Roneck
Dobieslawitz Dobiesławice Schadlowitz
Edwinshof Edwinowo Schadlowitz
Latkowo Latkowo Schadlowitz
Mierogoniewtiz Mierogonowice Schadlowitz
Schadlowitz Szadłowice Schadlowitz
Skalmierowitz Skalmierowice Schadlowitz
Slonsk Słońsko Schadlowitz
Wienslawitz Więcławice Schadlowitz
Deutschwalde Modliborzyce Schöngrund
Eigenheim Lipionka Schöngrund
Forbach Zagajewiczki Schöngrund
Gonsk Gąski Schöngrund
Ostburg Wonorze Schöngrund
Parchanie Parchanie Schöngrund
Parzellen[note 3] Parchanki Schöngrund
Schöngrund Szpital Schöngrund
Szrubsk Śrubsk Schöngrund
Zagajewitz Zagajewice Schöngrund

Notes[edit]

  1. ^ See under Schirpitz in Meyers.
  2. ^ See under Jakschitz in Meyers.
  3. ^ See under Parchanie in Meyers.

References[edit]

  1. ^ a b Uetrecht, Erich (1912). Meyers Orts- und Verkehrs-lexikon des deutschen Reichs (5th ed.). Leipzig: Bibliographisches Institut. Retrieved 24 July 2020.
  2. ^ Belzyt, Leszek (1998). Sprachliche Minderheiten im preussischen Staat: 1815 - 1914 ; die preußische Sprachenstatistik in Bearbeitung und Kommentar. Marburg: Herder-Inst. ISBN 978-3-87969-267-5.[permanent dead link]

External links[edit]

52°47′57″N 18°15′22″E / 52.7993°N 18.2562°E / 52.7993; 18.2562